اگر از محمد عباسیفردِ چند سال پیش میپرسیدید که آیا اقدامات روابط عمومی قابل اندازهگیری است یا خیر، جواب من بلاشک منفی بود. احتمالا با این توجیه که میزان آگاهی از برند قابل اندازهگیری نیست، پس نمیتوان از متر و معیار مشخصی برای سنجش فعالیتهای روابط عمومی استفاده کرد.
اما پاسخ امروزم به این سوال، مثبت است. در روابط عمومی معیارهای گوناگونی برای اندازهگیری وجود دارد. مانند درصد احساسات اجتماعی نسبت به برند، میزان سهم برند از گفتگوها در شبکههای اجتماعی، میزان سهم برند از پوششهای رسانهای، تعداد بازدیدها از لینکهای درج شده در اخبار و رپرتاژها، تعداد اشارهها به نام برند و…
برای اندازهگیری معیارهایی که در پاراگراف قبل به عنوان مثال اشاره کردم، استفاده از یک ابزار روابط عمومی ضروری است. در ادامه چند ابزار ایرانی و خارجی مناسب را برای کار روابط عمومی معرفی میکنم. اما حتما در مطلبی جدا به موضوع سنجههای قابل اندازهگیری در OKR روابط عمومی با رویکرد نتیجهمحور بودن یا خروجیمحور بودن نیز خواهم پرداخت.
۱. نیوزباکس
نیوزباکس میتواند مقرون به صرفهترین و مناسبترین ابزار ایرانی برای رصد و پایش شبکههای اجتماعی و رسانههای آنلاین باشد. رصد لحظهای جریانات، تشخیص منبع اصلی اخبار و بازنشرهای آن، گزارشگیری و بولتنسازی، مقایسهٔ ترندها و کلیدواژهها و… از جمله امکانات نیوزباکس است. اما ارزشمندترین تجربه کار با نیوزباکس نسبت به دیگر سرویسهای ایرانی، همراهی و پشتیبانی صمیمانه تیم خوب نیوزباکس با شما به عنوان مشتری است.
تعرفه استفاده از سرویس نیوزباکس از ماهیانه ۳۶۰ هزار تومان آغاز میشود و تا ماهیانه ۹۶۰ هزار تومان نیز متغیر است. به همین دلیل میتواند مناسبترین ابزار از نظر قیمت و امکانات برای استفاده باشد.
۲. زِلکا
ابزار ایرانی زلکا میتواند بهترین و قویترین بازوی کمککننده به روابط عمومیها باشد. ارزش افزوده این ابزار نسبت به دیگر سرویسهای ایرانی، گزارشهای تحلیلی و آمارهای ارزشمندی است که برای واحد روابط عمومی یا همان چشم و گوش سازمان، حکم دید در شب را دارد.
از امکانات این ابزار میتوان به رصد رسانههای آنلاین و آفلاین، رصد لحظهای رسانهها، اندازهگیری NPS، رصد ترندها، منشا انتشار اخبار، پایش جغرافیایی، بولتَنسازی و گزارشگیری حرفهای و… اشاره کرد.
در مورد ابزار زلکا این ضربالمثل صدق میکند که هرکه بامش بیش، برفش بیش. این سرویس در بین سرویسهای ایرانی، گرانترین محسوب میشود. استفاده از سرویس زلکا از ماهیانه ۴ میلیون تومان شروع میشود و تا مبلغ ماهیانه ۱۵ میلیون تومان نیز قابل ارتقاء است.
۳. سامانهٔ پرتوتک
اگر بخواهم صادق باشم، پنل کاربری و نوع گزارشهای سامانهٔ پرتوتک که یکی از سرویسهای اخباررسمی است، کاملا مناسب سازمانها و نهادهای دولتی و حکومتی است.
با این وجود، پرتوتک از نظر امکانات کم و کاستی ندارد. ضمن اینکه یکی از مزیتهای پرتوتک نسبت به دیگر ابزارها، رصد و پایش نام برند در برنامهها و اخبار صدا و سیما است.
به دلیل نزدیک بودن قیمت استفاده از این ابزار نسبت به ابزار زلکا، انتخاب من زلکا است. اما با صحبتی که با دوستان پرتوتک داشتم، به زودی نسخه جدیدی از آن منتشر میشود که همین امکانات فعلی و امکانات جدیدتری را در یک پنل کاربری مناسب ارائه میدهند. مبلغ استفاده از پرتوتک نیز تقریبا از ۳ میلیون تومان آغاز میشود.
ابزارهای غیر ایرانی روابط عمومی
کافیست عبارت «PR Tools» را گوگل کنید و سری به وبسایتهای معرف ابزارهای روابط عمومی بزنید. برای استفاده از تمام ابزارهای خارجی مانند ابزارهای ایرانی، باید هزینه کنید. به همین دلیل پیشنهاد من این است که اگر قرار بر هزینه کردن است، بهتر است این هزینه برای استفاده از ابزارهای روابط عمومی ایرانی صرف شود. دلیل پیشنهادم این است که ابزارهای خارجی قابلیت رصد و پایش درست و خوب رسانههای آنلاین و آفلاین فارسی زبان را ندارند.
ابزارهای رایگان روابط عمومی
دغدغهای که وجود دارد این است که اگر بودجهٔ کافی برای استفاده از یک ابزار روابط عمومی را نداشته باشیم، تکلیف چیست؟
ممکن است بدون این ابزارها، ما مجبور باشیم بدونِ داشتن نور بالا در یک جادهٔ بدون روشنایی حرکت کنیم، اما روشها و امکانات دیگری هم وجود دارد که میتواند برای ما کمککننده باشد.
دو ابزار رایگان و کاربردی است که من همچنان و همواره از آنها برای اطلاع از اتفاقات و جریانات پیرامون نام برند، استفاده میکنم. از آنجایی که اکثر موجها اول از همه در توییتر راه میافتد، ابزار Tweetdeck بهترین گزینه برای رصد لحظهای جریانات توییتری است. کافیست هر کلمهٔ کلیدیای که برایتان مهم است را به توییتدک اضافه کنید یا هر اکانتی که برایتان از اهمیت بالایی برخودار است را در آن رصد کنید.
ابزار دیگری که میتواند شما در رصد کردن رسانههای آنلاین کمک کند، ابزار گوگل ترند است. کلمات کلیدیای که نیاز به رصد آنها دارید را در گوگل ترند تعریف کنید تا متوجه شوید در چه تاریخی و چه وبسایت یا رسانهای از شما نام برده است و درباره شما چه گفته است.
در نتیجه…
هزینه کردن یا نکردن برای بهرهمندی از یک ابزار مناسب در روابط عمومی، کاملا بستگی به نیازها و استراتژی شما دارد. نسخهی واحدی برای همه وجود ندارد. برای مثال من برای اندازهگیری اقدامات روابط عمومی که در OKR به صورت نتیجهمحور تدوین کرده بودم، کاملا نیاز داشتم که از یک ابزار مناسب استفاده کنم. اما به دلیل نبود بودجه کافی و محدودیتها، OKR روابط عمومی را خروجیمحور تنظیم کردم تا بتوانم آن را به راحتی اندازه بگیرم. مثلا تعداد اخبار منتشر شده، تعداد رویداد برگزار شده و…
اگر شما هم تجربه مشابه در این مورد دارید و از ابزارهای دیگری استفاده میکنید، بیان آن در بخش نظرات، این مطلب را کاملتر میکند و دید بهتری به خوانندگان اینجا میدهد. پس خواهش میکنم من و علاقهمندان به روابط عمومی را از این لطف بیبهره نکنید.
دیدگاهتان را بنویسید